Lasy Nadleśnictwa Waliły to kompleks stanowiący część Puszczy Knyszyńskiej. Teren nadleśnictwa znajduje się jednocześnie w zasięgu Parku Krajobrazowego Puszczy Knyszyńskiej oraz Obszaru Chronionego Krajobrazu „Wzgórza Sokólskie". Lesistość regionu wynosi około 62%. Takie usytuowanie powoduje, że nadleśnictwo w swej działalności musi uwzględniać i pielęgnować wysokie walory przyrodniczo – kulturowe regionu. W Nadleśnictwie Waliły wyróżnia się trzy rodzaje lasów:

Lasy gospodarcze zajmujące powierzchnię 13 067,49 ha, co stanowi 87% ogólnej powierzchni leśnej nadleśnictwa. Podstawowym celem tych lasów są funkcje produkcyjne, ale oprócz tego stanowią one środowisko życiowe dla licznych gatunków roślin i zwierząt, w tym także rzadkich i chronionych. W grupie lasów gospodarczych znajdują się między innymi lasy należące do Parku Krajobrazowego Puszczy Knyszyńskiej oraz do Obszaru Chronionego Krajobrazu „Wzgórza Sokólskie".

Lasy ochronne ustanawiane w drodze odnośnych decyzji Ministra Środowiska, na wniosek Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, po uprzednim zasięgnięciu opinii właściwych terytorialnie rad gminnych. Ze względu, na funkcje jakie pełnią, podzielić je można na trzy zasadnicze grupy: lasy ochronne ogólnego przeznaczenia, lasy ochronne specjalnego przeznaczenia oraz pozostałe lasy ochronne. Powierzchnia lasów ochronnych wynosi 1584,15 ha co daje 10,76% ogółu powierzchni leśnej nadleśnictwa. Ze względu na funkcje jakie pełnią podzielono je na:

• lasy wodochronne na powierzchni: 891,94 ha,
• lasy stanowiące cenne fragmenty rodzimej przyrody: 458,80 ha,
• lasy glebochronne na powierzchni: 60,96 ha,
• lasy stanowiące ostoje zwierząt podlegających ochronie gatunkowej na powierzchni 170,00 ha.
• lasy mające szczególne znaczenie dla obronności i bezpieczeństwa Państwa występują na powierzchni 2,45 ha.

Jest to podział na wiodące kategorie ochronności, wynikający z przepisów Ustawy o lasach. W praktyce często spotkać można obszary lasu o podwójnej czy nawet potrójnej kategorii ochronności.

Grunty do naturalnej sukcesji są to (wg ewidencji gruntów) grunty leśne nie zalesione. Wyodrębniono je tam, gdzie prowadzenie racjonalnej gospodarki leśnej jest niemożliwe ze względu na wyjątkowo trudne warunki siedliskowe (tereny zalane przez bobry, zabagnione itp.). Powierzchnie takie pozostawia się bez wskazówek gospodarczych. Stanowią one ostoje bioróżnorodności (występuje tu wiele specyficznych gatunków roślin i zwierząt) i przyczyniają się do naturalnej regulacji stosunków wodnych w ekosystemie (z reguły siedliska bagienne). Na gruntach nadleśnictwa Waliły istnieje 56 takich obiektów o łącznej powierzchni 83,37 ha.

^{Powyższe dane pochodzą z Planu Urządzania Lasu dla Nadleśnictwa Waliły.}